Πρόσφατα αγαπητός συνάδελφος μου χάρισε ένα βιβλίο τυπωμένο από χειρόγραφα
που είχε γράψει η γιαγιά του. Η γιαγιά του ήταν από τους Μικρασιάτες πρόσφυγες,
που οδηγήθηκαν κάτω από δραματικές και εγκληματικές συνθήκες να φύγουν από την
Σμύρνη. Το βιβλίο λοιπόν απέκτησε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για μένα λόγω της
Μικρασιατικής καταγωγής της συγγραφέως και επειδή, οι προσωπικές μαρτυρίες
αποτελούν πάντα το καλύτερο ιστορικό βιβλίο. Σε αντίθεση μερικών βιβλίων ιστορίας
που περιέχουν αναλήθειες, προσωπικές απόψεις των συγγραφέων τους κ.α.
Μέσα σε αυτό το μικρό βιβλιαράκι των 50 σελίδων, παρακολουθούμε
και μαθαίνουμε για τις μεγάλες συμφορές που πέρασε εξ αιτίας της Μικρασιατικής
καταστροφής.
Γνωρίζοντας κάποια πράγματα για τα ήθη, τα έθιμα και τους
χαρακτήρες των Μικρασιατών, νομίζω ότι η Παρασκευή Τόμπρα απέφυγε να παρουσιάσει
πόσο πραγματικά φρικτές καταστάσεις πέρασε. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν πάντα μια
έμφυτη αξιοπρέπεια και δεν μιλούσαν πολύ για το δράμα που ζήσανε. Παράλληλα δεν ξέχασαν ποτέ τις οδυνηρές στιγμές που πέρασαν, απλά δεν συνήθιζαν να τα διηγούνται. Ο Θεός να
την αναπαύει εκεί που βρίσκεται.
Οι Έλληνες αυτοί που ζούσαν ειρηνικά μια καλή και ήσυχη ζωή
οι περισσότεροι, εντός της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Ξαφνικά βρέθηκαν να είναι
υπό διωγμό και κυνηγημένοι από τους Οθωμανούς με αφάνταστη βαναυσότητα. Πολλοί
από αυτούς βασανίσθηκαν και δολοφονήθηκαν. Όσοι σώθηκαν δηλαδή ένας πληθυσμός
περίπου 1,5 εκατομμυρίου, ήρθαν πρόσφυγες στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκαν κάτω
από αθλιότατες συνθήκες σε διάφορες περιοχές ανά την επικράτεια. Ο μεγάλος
αριθμός αυτών των προσφύγων, ήρθε και ενσωματώθηκε στους γηγενής. Με αποτέλεσμα
σήμερα η πλειονότητα των οικογενειών να έχει καταγωγή ή κάποια συγγένεια με
τους Μικρασιάτες.
Συγκινήθηκα βαθιά διαβάζοντας αυτό βιβλίο. Συστήνεται η ανάγνωση
του προς όλους μας. Όλο και κάτι θα μάθουμε από αυτό.